XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
(...) zerk permititzen dit uste izatea, beroa sentitzen duen Nia eta eguzkia ikusten duena batbera dela?, etab.
Identitatea (kontzientzia) eraikuntza da eta ikasi egiten da, haur psikologiak ongi dakienez.
Kontua ez da Nia, edo nazioa, eraikuntzak izatea.
Hori daudenekin saiatu ordez, problema ez daudenekin gogor enpeinatzea besterik ez da, edo dauden lekutik beste batean planteatu nahi izatea: politikan egon eta metafisikan planteatu.
Euskal nazioaren arazoa plantea liteke, termino kantianoetan esateko,
agian horrelaxe usteko dute gehienek, baiesteko nahiz ezesteko (antza, horregatik pentsatzen da,
Baina arazo hori plantea liteke berdin-berdin nazioa (gizadia, Nia) eraikuntzak direla, eta ezin direla ez izan, deskubritu eta gero ere, horrelaxe baita Humboldt nola ari den planteatzen.
Guzti horren eraikuntzan gizakiak
Ez da txikiagoa horregatik haren menpegabetasuna: errealitatearen osotasunean naturaren indarra bere-bere propioa baita: eta agerpenean oro, nazioa, lurra, zerua, ingurua, iragana eta orainaldia, itxia baitago dena, mutua eta hila, berak asmatzen ez badu nola ireki, nola entzun eta biziarazi bere barneko indar propioarekin"
Gizakiarentzat errealik ezer ez dago, errealitatera berak itzuli eta
Kuestioa da: gizakia ez dela lehen Ilustrazioak (razionalistak) uste izandako ente natural biribila, bukatua, naturari buruz-buru kontrajarria, berezi eta banatua, badakigunez gero jakin, nola pentsatu orain gizakia indibiduo gisa, gizarteko lagun gisa, historiako kide, etab , haren ulerpide berri batean?
Arazo horrekin aurkitu zuen kultura europarrak bere burua XVIII. mendearen gailurrera iritsita.
Baina hau ez da
Ni bat pentsatzea diferentzia sartzea da, mugak ezartzea; beraz, logikoki, Ez-Ni bat pentsatzea da aldiberean (nondik ni berezten naizen Ni gisa), mundua.
Ohar orokor honi, Kanti hartua eta banakoak bera izateko mundua behar duela aipatzean ikusi duguna, Humboldtek bi notatxo polit-polit gehitu dio, Ni pentsatzeak aldiberean gizartea (ez bakarrik
1) Ni dionak hitzegiten, eta hitzegiteak hiztunen komunitatea suposatzen du;
2) Ni pentsatzeak Hi suposatzen du (bere muga bezala:
Sozialak asko daude animaliak.
Baina gizakia ez da soziala defentsa antolaketak, laguntza, erreprodukzioa behar dituelako,